AGJERIMI

Agjërimi Ligj i Zotit

Me fjalën agjërim nënkuptojmë të ndaluarit e vetes në disa veprime të cilat njeriu i bën gjatë ditës së përditshme. Vendosja e njeriut për të mos folur ose për të mos ngrënë ose diçka tjetër për tri ditë ose më gjatë quhet agjërim.

Agjërimi është një vepër shumë e vjetër e njeriut. Historia njerëzore nuk ka argumente të sakta për fillimin e agjërimit. Njeriu e njohu këtë dukuri që prej kohës kur kërkoi nga Krijuesi ndihmë për udhëzim. Për të mirën e njeriut Ai e obligoi edhe me këtë lloj lutje. Njeriu e kuptoi këtë mesazh Hyjnor dhe ju përmbajt këtij obligimi deri në ditët tona. Njerëzimi duke formuluar shkrime të veta në emër të Hyjnisë i lejoi vetes të bëjë ndryshime në këtë lutje. Ashtu si dallohet sot besimi ndër njerëz ashtu ndyshon edhe forma e agjërimit. Në esencë të gjitha fetë qiellore e kanë agjërimin në agjendën e tyre vjetore. Kjo le të kuptojmë se zanafilla e agjërimit nuk është pjellë e ideve njerëzore por  udhëzim i Krijuesit.

Historia islame na mëson se edhe neve (ithtarëve të Muhamedit s.a.v.s.) na është bërë obligim agjërimi sikurse edhe popujve të më hershëm.

Lartëmadhëria thotë: “ O ju që besuat! Agjërimi ju është bërë juve obligim, mu ashtu siç ju kishte bërë obligim (edhe popujve) para jush. Mbase do të jeni më të devotshëm” (e nuk do të bëni ndryshime si ata para jush). Bekare 183.

All-llahu e ka caktuar edhe kohën e agjërimit “ Ditë të caktuara....” Bekare 184, Po në këtë urdhëresë në ajetin 185 e thekson edhe muajin “ Muaji i Ramazanit është (muaj ku filloi ) të shpallet Kur’ani...” pra në këtë muaj të agjërimit.

Nga thëniet e Muhammedit s.a.v.s.

Transmeton Muslimi, se i Dërguari All-llahut ka thënë: Pesë faljet e namazit si dhe falja prej xhumasë deri në xhumanë tjetër dhe agjërimi Ramazanit deri në Ramazanin tjetër janë falje për mëkatet e mëdha (që eventualisht mund të bëhen ndërmjet këtij  intervali). 

Transmeton Muslimi, se i Dërguari All-llahut ka thënë: Tri personave nuk ju përjashtohet lutja: Agjëruesit deri sa të bën iftarë, Kryetarit të drejtë dhe lutja e të pafajshmit...”

Transmeton Muslimi, se i Dërguari All-llahut ka thënë: “Kur t’a shikoni Hënën e Re agjëroni deri në atë kohë kur ta shikoni (pas një muaji) e pastaj hani. Por nëse është kohë e ligë dhe me mjegull plotësoni (muajin Ramazan) në 30 ditë”.

Mbështetjet tona në Kur’an dhe thënjet e Muhammedit s.a.v.s. na janë shumë të nevojshme sepse njeriu duke u bazuar në këto, do të kuptojë se ka të bëjë me një urdhër që nuk i përket qenies njerëzore. Këtë obligim njeriu së pari duhet t’a marrë si lutje dhe adhurim ndaj Krijuesit e pastaj mund të mirret me të mirat e tij.

Praktika e agjërimit

Zakonisht besimtari fillon ditën e tij me faljen e mëngjesit. Por në muajin e Ramazanit besimtari duhet të zgjohet pak më herët se zakonisht dhe para se të agojë dita, pra, në kohën e vegimit ai vendosë të agjërojë ditën e nesërme. Ky zgjim i hershëm nuk është obligativ por ishte praktikë e Muhammedit s.a.v.s. i cili është zgjuar para agimit, qoftë edhe për të pirë një gotë ujë.

Kur besimtari thotë se jam agjërueshëm ajo aludon në ndalimin e tij nga ngrënja pirja dhe marrëdhënia seksuale nga vegimi deri në perendim të diellit. Nga agjërimi lirohen pleqtë të sëmurët, shtatëzanat, gjidhënëset, femrat gjatë mentsruacioneve dhe lehonisë dhe udhëtarët. Por nëse këta e ndiejnë veten të fuqishëm dhe vërejnë se agjërimi nuk i pengon fare nga përditshmëria e tyre atëherë këta mund të agjërojnë sepse agjërimi tyre do të ishte më i dobishëm.

Pse agjërojmë?

1. Para së gjithash besimtari agjëron për shkak të urdhërit të All-llahut. Ai ka besuar në Te, prandaj ai obligohet t’i bindet urdhërit të Tij. Çdo urdhër që vie në emër të Zotit konsiderohet nga besimtari se është për të mirën e tij. Në këtë kontekst agjërimi konsiderohet një ndër lutjet kryesore të njerëzimit.
2. Agjërojmë për ta tejkaluar gradën e melekëve. “ Vëtetë, Ne e krijuam njerinë në formën më të mirë (nga gjitha krijesat). Pastaj Ne e kthyem ate prej më të ultërve” Tinë, 4-5. Njeriu shpesh herë del nga kontrolli dhe humbet në jetë, prandaj edhe i Lartësuari ka theksuar në Kur’an se njeriu mund të jetë edhe krijesa më e ulët. Njeriu ka nevojë që t’ia rikujtojë vetes shumë gjëra. Nëse do t’a ndalojë veten me mosngënje dhe mos bërje seks gjatë një kohe të caktuar, ai shndërohet në shembull para gjitha krijesave tjera në natyrë. Një veprim i tillë ate e bën të meditojë më thellë dhe më mirë, sepse në esencë ai ka të lejuara shumë veprime dhe ato i ndalon për një kohë vetëm për hirë të urdhërit të All-llahut xh.sh.. Nëse ndalesa e tij është vetëm si shenjë adhurimi ai do t’i tejkalojë edhe melekët. Ato, as nuk hanë e as nuk shumohen, duke qenë të tilla ato nuk e kanë idenë e kënaqësive të atyre veprave që njeriu me vetëdëshirë ia ndaloi vetes për një kohë të caktuar. Prandaj këtë sakrificë të madhe All-llahu e shpërblen pa masë.
3. Agjërimi e bën njeriun edhe më të pastër në shpirt, atij ia përforcon vullnetin e mirësisë dhe e largon nga veprat e liga dhe të shëmtuara. Në një hadith Muhammedi s.a.v.s. thotë: “ Agjërimi është mbrojtje, ai që agjëron nuk e lejon veten të bërtasë e as të flet fjalë të ndyta. Por nëse dikush e ofendon, e shanë ose e bën të fjaloset me dikë le t’i thotë: Unë jam agjërueshëm”. (Transmeton Buhariu dhe Muslimi)
4. Solidarizimi i shoqërisë në këtë muaj është më i madh se në muajt tjerë. Prej solidarizimeve më të forta njihet ndjenja e urisë. Me këtë veprim të pasurit hyjnë në brendinë e formës së jetesës të skamnorëve, prandaj në fund të muajit jepet zekatul fitri por edhe mundet ai vjetorë. Ky solidaritet në esencë e ka ndjenjën e bashkimit ndërnjerëzorë, gjegjësisht mes popujve. Njerëzit e varfër e ndiejnë veten të barabartë dhe shumë të lirë. Ata pa ndrotje kërkojnë hakun e tyre para të pasurve, shoqatave ose institucioneve që merren me grumbullimin e zekatit sepse sistemi i ngritur nga All-llahu xh.sh. ka bërë që edhe të pasurit ta kuptojnë se shuma e zekatit është pronë e skamnorëve. Këtë do të ilustoj me një shembull. Popujt musliman e kanë për obligim që zekatin ta shpërndajnë në rrethin ku ata jetojnë. Nëse rrethi tyre nuk ka nevojë për zekatë atëherë ajo shumë grumbullohet dhe iu jepet popujve që kanë nevojë imediate. Ndihmat që vijnë nga bota arabe tek ne në Kosovë konsierohet si pasuri e jona e deponuar në botën islame sepse është haku jonë. Më këtë pasuri nuk mund të manipulon askush, ajo i jepet në formë shumë rigoroze skamnorëve. 
5. Agjërimi pastron trupin. Ashtu siç pastrohen ose rigjenerohen mjetet ose veglat motorike njëashtu bëhet edhe  pastrimi i trupit të njeriut. Këtë lloj pastrimi do ta kishte spjeguar shumë më mirë personi i cili ka studijuar mjeksinë ose biokiminë.

Çfarë agjëruesish kemi?

Agjëruesit nuk duhet t’a ndërpresin punën e tyre të përditshme, ata në këtë muaj falin  namaze shtesë, si të duhasë, namazin e teravive dhe namazet e natës. 

Fatkeqësisht kemi agjërues që planifikojnë të marrin pushim gjatë këtij muaji. Çuditërisht ky muaj ju kalon në gjumë, ose në forma të ndryshme. Të tillëve ju ndodh që edhe namazet e regullta t’ju kalojnë pa i falur. Por kemi edhe të atillë ashtu siç i cilëson Muhammedi s.a.v.s.: “ Ka agjërues që prej tij nuk i ka ngelur asgjë përveç urisë, dhe gjithashtu ka adhurues që prej tij nuk i ka ngelur asgjë me përveç mosfjetjes”. Transmeton Nisai, Ibn Maxhe dhe Hakimi.

Besimtari duhet ta shfytëzojë muajin e agjërimit deri në maksimum sepse ato ditë nuk kthehen. Në këto ditë ai përfiton aq shumë saqë nuk mund ta marrë me mend. Ate do ta kuptojë kur të shpërblehet pas ringjalljes.

Çka (nuk) e prishë agjërimin

Çdo gjë që bëhet pa qëllim nuk e prishë agjërimin, kurse e kundërta e saj e prishë. Harresa nuk llogaritet gabim, prandaj nëse harrojmë gjatë ditës duke qenë agjërueshëm nuk e prishim ate. Por nëse bëhen me qëllim atëherë juristët musliman kanë spjeguar  masat e dënimit të parapara me Kur’an dhe hadithe të Muhammedit s.a.v.s..

Statusi i sëmurit u spjegua me ajet Kur’anor por nëse dikush mundet, dhe dëshiron të agjërojë ai duhet të dijë se cilat barëra e prishin e cilat jo. Për t’u përgjigjur kësaj, duhet një libër i tërë prandaj do të preferoja që të mirren librat e fikut ose përgjigjet t’i marrin  nga persona të njohur në lokalitetet e tyre për probleme fetare. 

Agjërimet e preferuara jashta muajit Ramazan

Muhammedi s.a.v.s. e ka vlerësuar shumë këtë lloj lutje, nëse ju përmbahemi këtyre do të jemi të shpëtuar dhe me krenarë në ahiret.

Transmeton Ibni Maxhe, ka thënë i Dërguari All-llahut: “Çdo gjë ka zekatë,  zekati i trupit është agjërimi kurse agjërimi është gjysma e durimit”

Transmeton Muslimi, ka thënë i Dërguari All-llahut s.a.v.s. “ Agjërimi më i mirë pas Ramazanit është në muajin Muharrem, kurse namazi më i mirë pas atyre obligative është namazi i natës”

Agjërimet e preferuara të Muhammedit s.a.v.s. ishin.

-         Ka agjëruar shumë nga muaji Shaban. 

-         Dhjetë ditët e para të muajit Muharrem

-         Ditën e Arafatit.

-         Tri ditë për çdo muaj

-         Çdo të hëne dhe të enjte

Gjashtë ditë të shevalit ( muaji pas Ramazanit)